ارتقا توان تولیدی در بخشهای مختلف، یکی از ارکان توسعه پایدار و استقلال کشور است که می توان آن را از طریق بکارگیری توان نخبگانی محقق کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ ارتقا توان تولیدی در بخشهای مختلف، قطعاً یکی از ارکان توسعه پایدار و استقلال کشور است که می توان آن را از طریق بکارگیری توان نخبگانی محقق کرد.
توانمندتر شدن اجتماع نخبگانی و دانشگاهی در حوزه های عملیاتی، ارتقاء کیفی حمایتها از موضوعات علمی، گسترش استارت آپ ها و تجهیز مراکز رشد، از مهمترین مواردی است که اساتید دانشگاهی برای رونق تولید محصولات دانش بنیان به آن اشاره میکنند.
مجتبی قطعی؛ عضو هیئتعلمی دانشگاه شاهرود با اشاره به لزوم تعریف نیازهای موجود کشور، میگوید: امروزه با توجه به ابعاد گسترده مسائل جوامع بشری، رفع هر مشکل به تخصص و مهارتهای متعددی نیاز دارد و این مهم تنها در قالب کار گروهی، امکانپذیر است. تشکیل گروه تحقیقاتی محصول محور و ماموریت گرا و همچنین تعریف نیازهای کشور در قالب پروژه برای این گروهها، از الزامات توسعه و پیشرفت است حتی اگر نتیجۀ این فعالیتها در نهایت به چاپ مقاله منتج نشود.
وی می افزاید: در برخی موارد شاید لازم باشد یک پروژه کلان و ملی به پروژههای کوچکتر شکسته شود و هر کدام به یک گروه تفویض شود.
عضو هیئتعلمی دانشگاه شاهرود تصریح می کند: تنها افرادی میتوانند به عنوان سرگروه و یا مدیر گروه فعالیت کنند که در ابعاد عملیاتی علم و تولید محصولات (حتی در مقیاس آزمایشگاهی) توانایی لازم را داشته باشند. این افراد عمدتاً دید بهتر و معقولتری نسبت به حوزه عملیاتی علم دارند و میتوانند گروه متشکل از چند تخصص را حول یک پروژه واحد راهبری و مدیریت کنند.
قطعی با اشاره به لزوم حمایت از گروههای تحقیقاتی، نظارت و ارزیابی واقعی را یکی از مهمترین ارکان موفقیت دانست.
جواد بهشتیان؛ عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید رجایی نیز با اشاره به لزوم حرکت جامعۀ علمی و دانشآموختگان دانشگاهی به سمت مبانی اقتصاد دانشبنیان، میگوید: شرکت دانشبنیان میتواند معضلات اشتغال و بخش تولیدی را رفع کند.
وی میافزاید: تعریف موضوعات کاربردی و تلاش برای کاربردیکردن یافتههای علمی و تبدیل آنها به محصولات و خدمات مورد نیاز، یکی از ملزومات امروز کشور برای رسیدن به توسعه است که تنها از راه ارتباط بیشتر و سیستماتیک با صنعت محقق میشود.
عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید رجایی در ادامه تصریح می کند: گرچه درصد موفقیت در شرکتداری دانشبنیان پایین است اما نباید فراموش کرد همین میزان نیز چه در بعد اشتغالی و چه در بعد تولیدی ارزشمند است؛ البته باید روند ارائه تسهیلات و حمایتها و همچنین جهتدهیها به نحوی باشد که این میزان افزایش یابد.
ناهید خندان؛ عضو هیئتعلمی پژوهشگاه نفت نیز خاطرنشان می کند: مقاله ارزشمند است اما زمانی که کارخانجات و بخشهای تولیدی کشور حتی در تولید مواد اولیه هم با مشکل مواجه هستند، بهتر است توان جامعۀ علمی صرف رفع نیازهای واقعی کشور شود.
خندان اظهار می دارد: با سیاستهای موجود، جامعۀ علمی نتیجه تحقیقات و فعالیتهای خود را به طور رایگان در اختیار کشورهای توسعهیافته قرار میدهد، بدون آنکه تأثیری در جامعۀ بومی داشته باشد. در واقع، کشورهای دیگر با استفاده از دادههای علمی ما، به دانشفنی، فناوری و محصولات مورد نیاز برای رفع مشکلات خود میرسد.
محقق برجستۀ مهندسیشیمی تاکید دارد: در شرایط کنونی که اقتصاد کشور با مسائل گوناگونی چون تحریم درگیر است، باید ارزش و اعتبار بیشتری برای تحقیقات کاربردی محصولمحور قائل شد. اگر دانشجو و یا محققی بتواند یکی از نیازهای کشور در بخش واردات را رفع کند و در یکی از محصولات وارداتی برای مواد اولیه کارخانجات و یا صنایع کشور را خودکفا کند، دستاورد بسیار ارزشمندتری از چاپ چند مقاله است.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه نفت در ادامه تصریح میکند: غالب دانشجویان به تحقیقات کاربردی رغبت بیشتری دارند چراکه از این طریق هم میتوانند به روند توسعه کشور کمک کنند و هم به توانایی لازم برای حضور در بازار واقعی کار دست یابند. علاوه بر آن، افراد پس از پایان تحصیل به دلیل برخورداری از نگرش کاربردی و برخورداری از مهارتهای لازم برای بازار رقابت، میتوانند محصول تولید شده را توسعه داده، تجاریسازی کرده و به تولید انبوه برسانند و از این راه در کارآفرینی نیز اثرگذاری مثبت داشته باشند.
شاهین خامنهاصل؛ عضو هیئتعلمی دانشگاه تبریز هم ضمن اشاره به نقش استارتآپها در اشتغالزایی و رونق تولید محصولات دانش بنیان، می گوید: استارتآپها بیشتر با مقتضیات رشتههایی مانند IT سازگار هستند و جز در موارد اندک، نمیتواند در همۀ حوزههای کارآفرینی و خدماتی مخصوصاً در بخش صنایع بزرگ مؤثر باشد.
محقق برجستۀ مهندسی مواد ادامه داد: برای حضور در عرصه های شرکتداری دانشبنیان، علاوه بر تسهیلات و حمایتهای دولتی، نظام اداری مشخص نیز لازم است. در بسیاری موارد، صاحبان شرکت به قدری در مسائل مختلف بیمه، گمرک، واردات، صادرات و بروکراسی درگیر میشوند که از اصل کار خود، یعنی تولید محصول قابل رقابت با نمونه مشابه خارجی با قیمت مناسب، باز میمانند؛ به همین دلیل در بسیاری موارد در رشتههای مرتبط با صنایع بزرگ استارت آپ نمیتواند به موفقیت برسد.
پروین علیزادهاسلامی؛ عضو هیئتعلمی دانشگاه آزاد تبریز نیز با اشاره به اهمیت و نقش مراکز رشد دانشگاهی در توسعۀ کارآفرینی و تولید، اظهار می دارد: حمایت و تقویت امکانات این مراکز از سویی و از سوی دیگر کاهش بروکراسی اداری، اثرات مثبتی در ترغیب دانشگاهیان برای حضور فعال در عرصههای دانشبنیان و کسبوکار نوآورانه و فناورانه دارد.
علیزاده یادآور می شود: برقراری تعامل و همکاری بین دستگاههای اجرایی درون استانی با فعالان مراکز رشد و پارکهای علموفناوری و همچنین شرکتهای دانشبنیان میتواند زمینۀ لازم برای استفاده از ظرفیتهای بومی و اشتراکگذاری امکانات را فراهم کند تا از این طریق با کمترین هزینه و در چارچوب مقررات مشخص، بتوان از فعالان حوزۀ کسبوکارهای نوپا و مخصولات فناورانه حمایت کرد.
حسن حسنزاده؛ عضو هیئتعلمی دانشگاه بیرجند هم با اشاره به لزوم توسعۀ فرهنگ کارآفرینی و رونق تولید دانش بنیان از راه گسترش استارتآپها، می گوید: این اقدام یکی اصول کارآفرینی و تجاری سازی است؛ البته به شرطی که از متخصصان فن به عنوان مدرس استفاده شود.
وی می افزاید: در غالب موارد استارتاپها حتی اگر ایده و طرح اولیه مناسبی داشته باشند، در تجاریسازی و تولید دچار مشکلاتی میشوند که روند آنها را مختل میکند؛ بنابراین حمایت در این بخش، از اهمیت بیشتری برخوردار باشد.
وی در پایان اضافه می کند: در داوریها نیز باید تلاش شود طرحهایی به عنوان برگزیده انتخاب شوند که با فضای واقعی جامعه همخوانی بیشتر و ظرفیت لازم برای عملیاتیشدن و پیادهسازی را دارند. این طرحها میتوانند چالشها و نیازهای موجود در کشور را نیز به خوبی رفع کنند حتی اگر به لحاظ علمی در قالب طرحهای نوآورانه و فناورانه قرار نگیرند.