طاهرپور گفت: رعایت اصول اخلاق علمی ضامن سلامت، پویایی و بالندگی مطالعات در حوزههای مختلف است و ارمغان آن برای جامعه، اعتمادی است که نسبت به یافتههای علمی ایجاد میشود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان؛ در ادامۀ برگزاری برنامههای توانافزایی و مهارتآموزی، کارگاه اخلاق نخبگی با حضورجمعی از مستعدانبرتر در بنیاد نخبگان استان کرمانشاه برگزار شد.
در این کارگاه، آوات طاهرپور؛ رئیس بنیاد نخبگان استان کرمانشاه گفت: رسیدن به قله و پیشتازی در علم و فناوری میتواند از اهداف ملی و مهم کشور باشد.
وی افزود: این مهم با اولویت بر اخلاق (Ethics) و حفظ نشان (Brand)، همسو با سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه (R&D) امکان پذیر است.
طاهرپور ادامه داد: برخی کشورها در دهههای گذشته تا به امروز با سرمایهگذاری گسترده در حفظ مشتریان خود با تکیه بر اخلاق و با در نظر گرفتن آن به عنوان اولویت اصلی، به پیشتازی در علم و فناوری رسیدهاند.
رئیس بنیاد نخبگان استان کرمانشاه اظهار داشت: اخلاق علمی، مجموعهای از آداب و اصول اخلاقی است که قرار است توسط تمام اعضاء یک جامعه علمی بهویژه نخبگان، خبرگان و مستعدان در فرآیند استفاده، تولید و نشر دانش رعایت شود. این آداب یا در قالب منشورهای حرفهای مکتوب و مدون شدهاند یا همچون «اصولی نانوشته» مورد توافق و پایبندی متخصصان رشتههای مختلف قرار گرفتهاند.
وی همچنین به مجامع علمی در زمینه اخلاق علمی و حرفهای در داخل و خارج کشور اشاره کرد و یادآور شد: از جمله مراکز فعال در این زمینه میتوان به انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی، مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علومپزشکی تهران، مرکز توسعه اخلاق علمی و حرفهای دانشگاه شیراز و در سطوح بینالمللی نیز میتوان از «کمیسیون جهانی اخلاق در علم و فناوری» اشاره کرد.
طاهرپور اظهار داشت: این اندیشه که «دانش قدرت است» سرلوحه رشد و توسعه بسیاری از کشورها قرار گرفته و همان است که در مراجع و متون غربی به Knowledge is power ترجمه شده است. این تعبیرهمان است که در آموزههای دینی به «العلم سلطان» از آن یاد میشود.
وی اضافه کرد: گروهی علم را انتخاب میکنند که بتوانند جهان و مخلوقات را تبیین کنند و بفهمند و از آن برای زندگی خود و دیگران برداشتهایی کارآمد و سازنده داشته باشند. رویکرد دگردیسی شده دیگر که محمل الهی در آن جدا و برجای مانده، علم را با رویکرد تغییر جهان و کسب قدرت در مسیر تملک طبیعت خواسته و آموخته است. نتیجه این رویکرد اخیر منجر به بحرانهای زیستمحیطی و پنجه بر رخ طبیعت کشیدن شده است.
طاهرپور تصریح کرد: اغلب در مواجهه با ناهنجاریها و عوارض با سه رویکرد روبروهستیم. این سه رویکرد عبارتند از معضل، مشکل و مسأله. گاهی مشاهده میشود پیش از تعیین مختصات و بنمایههای این سه رویکرد، در مورد ناهنجاریهایی که با آن مواجهه صورت میگیرد؛ بهصورت فلهای (Bulk) و مبتنی بر شانس در مقام رویارویی اقدام میشود و امکان موفقیت بیشتر در حل آن مورد کاهش مییابد؛ در حالیکه شانس و شهود علمی تنها در سایۀ ذهن آماده و خلاق و تشخیص صحیح متبلور میشوند.
رئیس بنیاد نخبگان استان کرمانشاه ادامه داد: افراد اغلب با بنیه حلمسأله به مواجهه با معضل میروند؛ یعنی با استعداد و ظرفیتی کمتر از ماهیت معضل، با توان حل مسئله به مواجهه با آن اقدام میشوند. این امر میتواند موجب هدررفت منابع و حتی ممکن است باعث بروز سرخوردگی در حل معضل شود.
وی اضافه کرد: رویکرد علم آن است که ابتدا با دقت، معضل را به مشکل تبدیل کند؛ سپس در صورت لزوم سطح مشکل را به مسأله کاهش داده و در پی آن برای حل مسأله راه مناسب و در حد امکان کمهزینه پیدا شود. در واقع باید شیوه پالایش خاص و یا پالایشگاهی فکری و مبتنی بر آنالیز دقیق دادهها، در هر حیطه برای تفکیک ماهیت هریک از سه رویکرد معضل، مشکل و مسأله با حضور کارشناسان خبره و نخبه طراحی شود تا با کمترین هزینههای معنوی و مادی موارد حل شوند.
رئیس بنیاد نخبگان استان کرمانشاه افزود: در این حالت ابتدا تشخیص داده میشود کدام عارضه معضل، کدام مشکل و کدام مسأله است و سپس برای هر کدام از آنها باید چه بنیهای پیشبینی شود و مسیر تحلیل و کاهش استعداد و توانایی عارضه، تا حل آن تشخیص داده و اجرا شود. جایگاه اخلاق نخبگی در روند صحیح اجرای این الگو از پدیدههای انکارناپذیر است..
طاهرپور در پایان با بیان اینکه اخلاق علمی عامل مهمی در پیشگیری از بروز فریبکاریهای احتمالی در محیط علمی است، تأکید کرد: رعایت اصول اخلاق علمی ضامن سلامت، پویایی و بالندگی مطالعات در حوزههای مختلف است و ارمغان آن برای جامعه، اعتمادی است که نسبت به یافتههای علمی ایجاد میشود.