به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ با توجه به شواهد موجود اینترنت اشیا همچنان در سراسر جهان رو به گسترش است. کارشناسان این عرصه معتقدند میلیاردها و حتی صدها هزار میلیارد دستگاه مختلف در جهان وجود دارد که با استفاده از فناوری اینترنت اشیا به یکدیگر متصل شده‌اند که این باعث گسترش و همه‌گیر شدن اینترنت اشیا (IoT) در کره زمین شده است. حالا اگر از این اعداد و ارقام بگذریم باید به این سوال پاسخ دهیم که واقعا چه بخش از این عظمت در اختیار شرکت‌ها قرار گرفته است؟ در ادامه پنج منطقه حکمرانی اینترنت اشیا را که شرکت‌ها از آن استفاده می‌کنند، بیان می‌کنیم.

اجازه دهید به این واقعیت اشاره کنیم که صرفا استفاده از دستگاه هوشمندی که به دستگاه دیگری متصل است کاربردهای اصلی اینترنت اشیا را نشان نمی‌دهد. به عنوان مثال ردیاب‌های دیجیتالی، دستگاه‌های بهداشتی و دریچه‌های تخلیه که با اینترنت کنترل می‌شوند، همه و همه از این فناوری‌ استفاده می‌کنند اما آیا واقعا این همه انتظار ما از IoTهاست؟ پس چه کاربردی برای شرکت‌ها می‌توانیم انتظار داشته باشیم؟

در نگاه اول شاید بتوان گفت اینترنت اشیا می‌تواند به شرکت‌ها در افزایش رضایتمندی مشتریان، کاهش هزینه‌ها، بهبود کارایی عملیاتی و به دست آوردن مزیت رقابتی کمک شایانی کند. اما هنوز پنج فرصت برتر در این زمینه وجود دارد که بستر بسیاری از فعالیت‌های آتی شرکت‌ها در دنیای مدرن بشر خواهد بود.

یک؛ بهینه‌سازی مصرف انرژی و افزایش پایداری

IoT این امکان را به ما می‌دهد که با هوشمندسازی سازه‌ها و ساختمان‌ها میزان قابل توجهی در مصرف انرژی صرفه‌جویی داشته باشیم و برآوردها بیانگر این نکته است که می‌توان با استفاده از اینترنت اشیا حداقل تا 25 درصد مصرف انرژی را در ساختمان‌ها کاهش داد. به عنوان مثال با استفاده از سنسورهای شناسایی حضور افراد در محیط می‌توان تشخیص داد که در لحظه چند نفر در یک مکان یا اتاق حضور دارند و براساس آن میزان نور و حرارت اتاق را تنظیم کرد.

این درحالی است که حتی امکان مدیریت این روند از کیلومترها دورتر نیز وجود دارد که نه‌تنها در کاهش هزینه‌ها کمک شایانی به اقتصاد می‌کند بلکه با توجه به کاهش مصرف انرژی بهترین گزینه برای حفاظت از محیط زیست است. البته این سنسورها می‌توانند میزان و درصد اشتغالی اتاق‌ها در شرکت‌ها، موسسات و مراکز خدماتی، آموزشی و درمانی را نیز مشخص کنند تا برای استفاده بهینه از فضای ساختمان برنامه‌ریزی کنیم و بهره‌وری را در دانشگاه‌ها و برخی مشاغل دیگر تا 40 درصد افزایش دهیم.

شاید با خودتان فکر کنید که پایان این کارایی رسیده، در حالی که هنوز این سنسورها می‌توانند خدمات مناسبی ارائه کنند و هزینه‌های تعمیرات و نگهداری سازه‌ها را به‌خصوص در مراکز عمومی و شرکت‌های پررفت و آمد کاهش دهند؛ زیرا با استفاده از آن‌ها می‌توان قطعی سیم و کابل، نشتی آب و گاز و از این قبیل موارد را قبل از بروز خسارت شناسایی و تعمیر کرد.

دو؛ دارایی‌ها و موجودی شرکت‌ها

یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در شرکت‌ها بخش مالی و حسابداری است که هر ساعت و هر سال باید تراز باشد. این‌جاست که دوباره IoT یا همان اینترنت اشیا به کمک اقتصاد ما می‌آید. در بسیاری از شرکت‌ها، به‌خصوص شرکت‌های بزرگ، انبارداری و همچنین بررسی اموال مصرفی و تجهیزات سالانه نه‌تنها زمان بلکه هزینه ‌زیادی از بخش حسابداری و مالی می‌گیرد. در حالی که باز هم اینترنت اشیا می‌تواند راه‌حلی کم‌هزینه‌ و سریع‌تر در این زمینه ارائه کند.

به عنوان مثال در یک بیمارستان دانستن این‌که تجهیزات مورد نیاز یا حتی داروهای مورد نیاز پرستاران در کدام اتاق یا قفسه قرار دارد علاوه بر این‌که می‌تواند بعضا جان بیماران را نجات دهد، قطعا در کاهش هزینه‌ها نیز بسیار تاثیرگذار است. در این شیوه حسگرها و ردیاب‌های الکترونیک می‌توانند مانعی بزرگ در مقابل سرقت‌های احتمالی، استهلاک غیرضروری و حتی فرسودگی کالا در گوشه‌ای از انبار باشند. این خدمات می‌تواند به هتلداران این امکان را بدهد که چمدان‌ها، تجهیزات مورد نیاز ارائه سرویس به مسافران، انواع ظروف غذاخوری و... را در کل هتل ردیابی کنند و از هدررفت منابع جلوگیری کنند. آیا تا به حال به این نکته فکر کرده‌اید که سالانه چند لیوان، بشقاب، سینی، قاشق و چنگال در هتل‌ها گم می‌شود؟

سه؛ افزایش امنیت و محیط‌های سالم

یکی دیگر از گرفتاری‌ها در مراکز بزرگ اقامتی مثل هتل‌ها یا شرکت‌های چند ملیتی که معمولا در یک ساختمان بزرگ با هزاران پرسنل فعالیت می‌کنند، موضوع رعایت استانداردها و بهداشت و پاکیزگی محیط کار است. این‌جاست که دوباره فناوری اینترنت اشیا می‌تواند وارد عمل شود و در کاهش هزینه‌ها و زمان این مراکز نقش مهم و کلیدی ایفا کند. حسگرها می‌توانند کیفیت آب و هوای داخل ساختمان را در تمام ساعات روز کنترل کنند و در صورت نیاز نسبت به بهبود آن به شکلی خودکار گام بردارند و در بخش دیگر حتی می‌توانند زمان تخلیه سطل‌های زباله تک‌تک اتاق‌ها را به بخش خدمات یادآوری کنند یا این‌که برای دور کردن حشرات از ساختمان فعال شوند. به عنوان مثال یکی از کاربردهای ساده IoT در این بخش کنترل کیفیت آب استخر و میزان مواد ضدعفونی‌کننده مورد نیاز برای تصفیه آب یا زمان آبیاری فضای سبز و گلدان‌های داخل ساختمان است.

چهار؛ مشتریان وفادار و تجربه عالی خرید آن‌ها

اصولا هر تولیدکننده‌ای علاقه‌مند است بتواند متناسب با نیاز و سلیقه بازار اقدام به سرمایه‌گذاری کند، به این ترتیب دستیابی به اطلاعات بازار می‌تواند میلیون‌ها نه، بلکه ده‌ها میلیارد ارزش افزوده برای تولیدکنندگان به همراه داشته باشد. در این بخش باز هم IoT میانه میدان دیده می‌شود و با استفاده از فناوری‌های نوین مثل تشخیص چهره این امکان را برای تولیدکنندگان فراهم می‌کند تا بتوانند ذائقه، سبک زندگی، اخلاق و روحیات مشتریان را قبل از تولید در اختیار داشته باشند و متناسب با آن وارد بازار شوند. این فناوری در فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ اکنون به کار گرفته می‌شود که اتفاقا نتیجه بسیار مناسبی هم به همراه داشته است.

در این شیوه قطعا فروشگاه‌ها متناسب با ذائقه، سلیقه، سبک زندگی و... می‌توانند قفسه‌ها را به گونه‌ای طراحی کنند که خریداران در کوتاه‌ترین زمان ممکن بهترین گزینه مورد نیازشان را با قیمتی مناسب تهیه کنند تا با تجربه‌ای عالی از خرید باز هم به همان فروشگاه سر بزنند و به قول خودمان مشتری وفادار آن فروشگاه باشند.

پنج؛ مصرف‌کنندگان و فرصت‌های طلایی

در زندگی دیجتیالی امروز و البته سبک زندگی صنعتی ما یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های تولیدکنندگان و شرکت‌های خدماتی تبلیغات هدفمند و دقیق است. نیازی که می‌تواند سرنوشت یک سرمایه‌گذاری را تعیین کند و آن را یا به قله‌های موفقیت برساند یا برعکس با میلیاردها دلار زیان راهی دره خاطره‌ها کند. پس IoT یا همان اینترنت اشیا دوباره از راه می‌رسد و به سرمایه‌گذاران امتیازاتش را یادآوری می‌کند. این فناوری برای شرکت‌های خدماتی امکاناتی فراهم می‌کند تا سابقه دقیقی از خریدها و دریافت خدمات مشتریان را در اختیار داشته باشند و دقیقا براساس سبک زندگی آن‌ها یا سلیقه خریدشان تبلیغات هدفمندی را منتشر کنند.

به عنوان مثال اگر خانواده‌ای در منطقه غربی لندن هر هفته چهار بسته دستمال کاغذی با یک برند خاص از یک فروشگاه خاص خریداری می‌کند، در واقع هربار با پرداخت فاکتور فروشگاه از خود ردپایی به ‌جای گذاشته که شرکت‌های تبلیغاتی می‌توانند با استفاده از آن در هفته سوم یا حتی صبح روز موعود تبلیغات همان دستمال کاغذی را با تخفیف ویژه برای وی ارسال کنند که مثل زنگ ساعت برای بیدار شدن از خواب افراد است و ناخواسته آن فرد را دست به‌ جیب می‌کند. این شیوه در میان شرکت‌های تبلیغاتی به «انگشت‌نگاری مشتری» معروف شده است. این شیوه در فرودگاه‌ها، سالن‌های زیبایی، سالن‌های ورزشی، هتل‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و البته رستوران‌ یا کافی‌شاپ‌ها بسیار کاربردی است. آیا تاکنون دقت کرده‌اید چرا وقتی پای صندوق فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای پرداخت می‌روید، شماره تلفن همراه شما را می‌خواهند؟

خب حالا که با پنج کاربرد قابل توجه اینترنت اشیا در کسب‌وکارها یا شرکت‌ها آشنا شدید یک سوال دیگر مطرح می‌شود که چطور مدیران شرکت‌ها می‌توانند از این خدمات با هزینه مناسب استفاده کنند؟ یا به قول معروف چطور بهینه از این خدمات استفاده کنند؟ در ادامه شش روش مقرون به صرفه برای استفاده از این فناوری‌ برایتان می‌گوییم.

قانون اول: فقط به دنبال آخرین فناوری نباشید

فراموش نکنید اگرچه فناوری اینترنت اشیا جزو جدیدترین دستاوردهای دنیای هوشمند بشری است اما برای استفاده از این فناوری در کسب‌وکارتان نیازی نیست همیشه جدیدترین فناوری را به کار گیرید یا جدیدترین دستگاه‌ها را در اختیار داشته باشید، بلکه می‌توانید متناسب با نیاز و کار شرکت یا کسب‌وکارتان حتی از فناوری‌های قدیمی‌تر استفاده کنید. پس تا زمانی که الزامی به استفاده از جدیدترین فناوری ندارید برای تهیه آن‌ها اقدام نکنید و با همان فناوری که کار شما را راه می‌اندازد، سر کنید.

قانون دوم: از مقیاس کوچک استفاده کنید

برای استفاده از این خدمات نیازی به زیرساخت گسترده و قابل توجهی نیست و این تصور اشتباه را که برای استفاده از اینترنت اشیا حتما باید زیرساخت‌های گسترده‌ای در اختیار داشته باشید کنار بگذارید، چون فقط به جیبتان خیانت کرده‌اید. سعی کنید ابتدا با استفاده از یک پروژه کوچک موفقیت‌ها و همسو بودن آن با اهداف خودتان را امتحان کنید و اگر دستاورد مناسبی داشتید، به دنبال توسعه باشید.

قانون سوم: دستگاه‌های آنالوگ یا غیرهوشمند را حتما هوشمند کنید

وقتی تجهیزات شما هوشمند نیست چطور تصمیم دارید از فناوری اینترنت اشیا ‌استفاده بهینه داشته باشید و در وقت و زمان خودتان صرفه‌جویی کنید؟ پس از امروز نسبت به هوشمند کردن تجهیزات دفتر یا شرکت خودتان اقدام کنید و براساس یک برنامه این کار تمام کنید، زیرا با این روش می‌توانید تجارب خارق‌العاده‌ای در کسب‌وکارتان داشته باشید.

قانون چهارم: از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت ارزان استفاده کنید

هوشمند کردن اشیا بدون شبکه داخلی یا شبکه جهانی اینترنت امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل قبل از هر کاری به دنبال بهترین گزینه برای انتخاب شبکه داخلی یا حتی ارائه‌دهنده خدمات اینترنت بین‌المللی باشید. در صورت انتخاب بهترین گزینه شک نداشته باشید که رقم قابل توجهی به حساب شرکت تخفیف گرفته‌اید. به عنوان مثال استفاده از شبکه‌های LPWAN یا Low Wide Area Wide می‌تواند هزینه عملیاتی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

قانون پنجم: برای امنیت ناخن خشک نباشید

یکی از مهم‌ترین نکات برای کاربرد دقیق اینترنت اشیا موضوع امنیت اکوسیستم یا شبکه‌ای است که برای خودتان دست و پا کرده‌اید. فراموش نکنید وقتی به دنبال استفاده از اینترنت اشیا برای ارتقای کسب‌وکار خودتان هستید، در واقع همه چیز به همه چیز متصل است و در نتیجه باید از دسترسی هکرها به اطلاعات تا جای ممکن جلوگیری کنید. پس برای استفاده درست از سیستم‌های امنیتی هرگز به چشم هزینه به آن نگاه نکنید چون این موضوع یک سرمایه‌گذاری برای شماست. البته پول اضافه دادن هم هنر نیست.

قانون ششم: هرگز کوتاه‌مدت فکر نکنید

با توجه به تمام قوانین مطرح شده حالا نوبت به این رسیده که یادآور شویم حتما در نظر داشته باشید نباید هرگز به این شیوه کوتاه‌مدت بنگرید یا فکر کنید، بلکه باید برای رسیدن به اهداف خودتان بلندمدت فکر کنید و دقت داشته باشید که سرمایه‌گذاری در اینترنت اشیا فرصتی برای شما ایجاد می‌کند که در بلندمدت بتوانید سود تضمین‌شده‌ای از کسب‌وکارتان داشته باشید.