به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ کارگاه آموزشی توسعه و مسئولیت‌پذیری اجتماعی به منظور ایجاد زمینه‌های مسئولیت‌پذیری اجتماعی و دوری از فردگرایی، به همت بنیاد نخبگان استان اردبیل برگزار شد.

در این کارگاه، رسول عباسی؛ عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی با اشاره به معنی توسعه و مسئولیت‌پذیری، فلسفه پیدایش و گسترش این مفاهیم در جوامع توسعه‌یافته را تحلیل کرد و گفت: بعد از انقلاب صنعتی اروپا، برای دهه‌های متوالی، الگوی توسعه این تصور را ایجاد می‌کرد که پیشرفت و رشد، مترادف با «توسعه اقتصادی» است.

وی افزود: الگوهای توسعه صنعتی و اقتصادی، توجهات نوع بشر را به شدت به خود جلب کرد و به سرعت تبدیل به الگوی بسیاری از کشورهای جهان در زمینه پیشرفت و توسعه شد که هنوز هم در میان بسیاری از جوامع، این تعریف از پیشرفت، پیشران و هدایت‌کننده برنامه‌ریزی‌ها در سطوح مختلف فردی، سازمانی و ملی است.

عباسی ادامه داد: این همه واقعیت داستان پیشرفت و توسعه نیست؛ در دهه‌های گذشته جنبه‌های اجتماعی و انسانی در توسعه نادیده گرفته شده بود. این دیدگاه بسیاری از ارزش‌ها و کرامت‌های انسانی را زیر پا گذاشت و بدین ترتیب اندیشمندان در صدد بیان تعریف دیگری از توسعه با محوریت انسان و ارتباط او با طبیعت شدند که تحت عنوان توسعه پایدار مطرح می‌شود.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه محقق اردبیلی اظهار داشت: چنین جامعه توسعه‌یافته‌ای دارای معیارهای نظری معینی از دیدگاه ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است که پایبندی به این ساختارها نقش مهمی در ارتقاء کیفیت زندگی جوامع ایفا می‌کند.

عباسی در ادامه سخنان خود عوامل تأثیرگذار بر توسعه را به سه بعد ساختاری عوامل ناشی از جامعه، عوامل بیرونی (نظام جهانی) و عوامل درونی تقسیم‎‌بندی کرد و گفت: در این مبحث به عوامل تأثیرگذار در داخل جامعه پرداخته می‌شود تا مستعدان با ساختار کنونی جامعه کشورمان آشنا و قادر به تحلیل مسائل مطرح در آن باشند.

وی در این خصوص به سه عامل ارتقاء انطباقی (توسعه اقتصادی)، فردیت و ادخال اشاره و به تشریح این موضوعات با استفاده از مثال‌های امروزی پرداخت و تطبیق ارتباط فرد با جامعه و محیط پیرامون، با احترام به محیط پیرامونی را یکی از عوامل توسعه درونی جامعه دانست.

عباسی فرهنگ را میزان تسلط انسان به طبیعت و ارتباط با محیط اطراف خود برشمرد و تنظیم رابطه درست با طبیعت را یکی از عوامل توسعه ذکر کرد و اظهار داشت: این مهم به دور از قوم‌گرایی و ارتباطات مسموم میسر می‌شود.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه محقق اردبیلی به بیان مفهوم ادخال به عنوان معیار دیگر درون‌جوامعی توسعه پرداخت و گفت: در این مفهوم ارتباط افراد در جامعه صرفاً به بعد ابزاری و مبادله‌ای باقی نمی‌ماند بلکه در ابعاد انسانی و عاطفی نیز رابطه برقرار می‌شود. این موضوع باعث پیوند گروه‌های مختلف به یکدیگر و شکل‌گیری جامعه مطلوب به دور از هویت افراطی خانوادگی، محله‌ای، قومی، زبانی و نژادی می‌شود.

وی در پایان تعمیم ارزش‌هایی مانند صداقت، اعتماد، احترام به کار را از نقاط عطف جوامع توسعه‌یافته با محوریت انسان مسئولیت‌پذیر دانست و گفت: بدون‌شک توسعه با تعمیم ارزش‌ها هدایت می‌شود.