به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ عباس ابراهیمی؛ معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان در برنامه تلویزیونی کنکاش شبکه جام جم با بیان اینکه طی سال‌های اخیر کشور در حوزه‌های علمی مختلف همچون نانو، سلول‌های بنیادی، هوافضا، میکرو الکترونیک و ... پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم، گفت: پیشرفت بیش از پیش در این حوزه‌ها که حوزه‌های اولویت‌داری هستند از لحاظ علم و فناوری باید در دستور کار قرار بگیرد چراکه بیشترین زمینه جذب و نگهداشت و همچنین بازگشت نخبگان را می‌توانند فراهم کنند و اگر این حوزه‌ها توسعه پیدا نکنند، این مهم محقق نخواهد شد.

وی افزود: توسعه در این حوزه‌ها حلقه‌های مختلفی دارد که هر کدام باید در ساحت خاص خود به رشد برسند. به عنوان نمونه حلقه علمی باید در فضای دانشگاهی و حلقه‌های فناوری و تجاری‌سازی باید در فضای صنعت (واحدهای تحقیق و توسعه) رشد کنند.

ابراهیمی با اشاره به اینکه نخبگان عمدتاً در حوزه‌های علمی و فناوری فعال هستند، ادامه داد: بهترین محل برای بکارگیری توان و اندیشه نخبگان علمی، دانشگاه و پژوهشگاه‌ها هستند چراکه این افراد در این محل‌ها بالاترین بازدهی را خواهند داشت. از طرف دیگر جذب و بکارگیری نخبگان نیازمند زیرساخت‌های متنوعی نیز هست که برخی از آنها به دلیل شرایط تحریم، همچنان مطلوب نیستند اما در این سال‌ها با تمرکز بر توان داخل و رویکرد درون‌زایی، خوشبختانه در برخی از حوزه‌های اولویت‌دار مانند صنعت فضایی و یا حوزه سلول‌های بنیادی پیشرفت‌های خوبی حاصل شده است.

توانمندسازی حلقه واسط بین شناسایی نخبگان و اثرگذاری آنان است

وی با بیان اینکه بنیاد ملی نخبگان در مسیر نخبگانی، چند مرحله تعریف کرده که مرحله اول شناسایی و بعد از آن هدایت و توانمندسازی و سپس اثربخشی نخبگان است، ادامه داد: توانمندسازی حلقه واسط بین شناسایی نخبگان و اثرگذاری آنان است؛ برای رسیدن به این هدف، بنیاد ملی نخبگان برنامه‌های متنوعی طراحی و اجرا می‌کند. اجرای طرح ایران گشت با هدف آشنا کردن دانش‌آموزان و دانشجویان با ظرفیت‌های و توانمندی‌های کشور در بخش‌های مختلف و همچنین گسترده‌کردن افق دید آنان و یا طرح شهید رضوی با هدف کمک به راه‌اندازی شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان و همچنین حمایت و توانمندسازی مستعدان در این بخش با ارائه مشاوره‌های مختلف و آموزش مهارت‌های مرتبط، از نمونه‌ فعالیت بنیاد ملی نخبگان در بخش هدایت و توانمندسازی است. در طرح اشتغال نخبگان نیز بعد از شناسایی و قبل از جذب، بنیاد ملی نخبگان زمینه را برای گذراندن دوره‌های توانمندسازی فراهم می‌کند که البته این بخش با کمک کارگزاران مورد تأیید انجام می‌شود که این دوره آموزشی می‌تواند از ۳ تا ۶ ماه ادامه داشته باشد و یا در قالب تور‌های مختلف مثل تورهای صنعتی انجام شود.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان با اشاره به اینکه رویکرد این بنیاد در سال جاری استفاده از نخبگان برای حل مسائل اصلی کشور است، اظهار داشت: این مسائل معمولاً چند بعدی و پیچیده هستند؛ به همین دلیل رفع و حل آنها مستلزم استفاده از توان نخبگان است. یکی از همین مسائل، خود مسئله نخبگان است که البته حل کردن این مسئله بسیار ساده و مشخص است.




نخبگان شغل مناسب و فضای لازم برای انجام تحقیقات و تعاملات بین‌المللی نیاز دارند

وی با اشاره به حمایت‌های بنیاد ملی نخبگان از جامعه نخبگانی، تصریح کرد: نخبگان شغل مناسب و فضای لازم برای انجام تحقیقات و تعاملات بین‌المللی نیاز دارند؛ البته مسئله مسکن نیز به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی این قشر نقش مهمی در ماندگاری نخبگان و مهاجرت معکوس آن خواهد شد که به همین دلیل بنیاد ملی نخبگان آن را در دستور کار خود قرار داده است.

طرح پنج ضلعی هزار

ابراهیمی اضافه کرد: بنیاد ملی نخبگان یک طرح پنج ضلعی هزار را تعریف کرده است که اشتغال هزار نخبه در سال، تأمین هزار واحد مسکونی برای نخبگان، تربیت هزار دانشمند و بازگشت هزار نخبه، از مهمترین اضلاع آن است. با این حال در بخش اشتغال نخبگان، چند خط ویژه در بنیاد ملی نخبگان ترسیم شده است. مسیر اول استخدام این افراد به عنوان عضو هیئت علمی است که البته در این بخش محدودیت‌های زیادی وجود دارد و سالانه 100 نفر از نخبگان را می‌توان از این طریق استخدام کرد.

جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی به معنای اشتغال مؤثر است

وی یادآور شد: استخدام در دستگاه‌های اجرایی، مسیر دیگری است که آئین‌نامه آن در هیئت دولت به تصویب رسید و با توجه به تخصص نخبگان و رویکرد انقباضی دولت و همچنین نیاز شدید کشور به حضور نخبگان در مدیریت‌های میانی و بالایی کشور، باید در اولویت قرار بگیرد. این جذب البته به معنای اشتغال مؤثر است و افراد نخبه در مناصبی جذب می‌شوند که بتوانند اثرگذاری نخبگانی داشته باشند. بر همین اساس، شیوه‌نامه این مصوبه تدوین شد. در پی آن، در دو نوبت نیز فراخوان اعلام شد و در مجموع ۷۵۰۰ نفر در این فراخوان‌ها شرکت کردند که اکثراً از فارغ‌التحصیلان دوره دکترا از دانشگاه‌های بزرگ کشور هستند. همین موضوع به خوبی نشان داد مسئله اشتغال در مقاطع تحصیلی بالا یک چالش بزرگ است. بعد از بررسی کارنامه افراد تا به امروز نزدیک به 200 نفر به سازمان امور استخدامی کشور معرفی شده اند و امیدواریم که این عدد تا پایان سال به هزار نفر برسد.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان اضافه کرد: جذب و بکارگیری نخبگان در بخش خصوصی (شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور) مسیر دیگر اشتغال نخبگانی است که این موضوع با همکاری کارگزاران مورد تأیید انجام می‌شود. مسیر آخر کمک به راه‌اندازی و ایجاد شرکت‌ دانش‌بنیان توسط خود نخبگان است. بر همین اساس، بنیاد ملی نخبگان تسهیلات ویژه‌ای برای حضور نخبگان در عرصه کارآفرینی و اشتغالزایی در نظر گرفته که بخشی از این تسهیلات را با کمک معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اعطا می‌‎کند.

وی با اشاره به موضوع ساخت مسکن برای نخبگان، خاطرنشان کرد: کلیات این طرح در هیئت امنای بنیاد ملی نخبگان با حضور رئیس جمهور منصوب شد و شخص رئیس جمهور دستور دادند که بنیاد ملی نخبگان با دستگاه‌های مرتبط مانند وزارتخانه‌های علوم، بهداشت و راه، جزئیات و روش پیاده‌سازی این مصوبه را استخراج و پیشنهاد دهند که این موضوع نیز در حال پیگیری است.

برای رسیدن به نقطه مطلوب باید با قدرت و سرعت بیشتری پیش رفت/ بازگشت متخصصان ایرانی ساکن خارج کشور

ابراهیمی در پایان با اشاره به برنامه‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان برای بازگشت متخصصان ایرانی ساکن خارج کشور نیز تأکید کرد: تسهیلات بسیار خوبی در بخش‌های مختلف از جمله ایجاد و راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان و یا فعالیت در آنها، استخدام این افراد در دانشگاه‌‎ها و مراکز علمی و تحقیقاتی و همچنین موضوعاتی مانند نظام وظیفه مشمولان در نظر گرفته شده و خوشبختانه در سال‌های اخیر نیز روند بازگشت تسهیل شده و تعداد قابل توجهی از این افراد به کشور بازگشته‌اند اما برای رسیدن به نقطه مطلوب باید با قدرت و سرعت بیشتری پیش رفت.

ما را در شبکه‌های اجتماعی به آدرس bmnirann@ دنبال کنید.