به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ حسین افشین طی سخنانی در نشستی خبری که امروز در محل معاونت علمی برگزار شد با تأکید بر اهمیت و نقش حیاتی ستادها در معاونت علمی اظهار داشت: موتور محرک معاونت علمی، ستادها هستند. ستادها مهم‌ترین بخش در ساختار معاونت علمی هستند و به دلیل برخی شرایط، در گذشته ضعیف شده و تعدادشان هم به ۲۳ رسیده بود که عدد بزرگی است.

تجمیع و کاهش تعداد ستادهای معاونت به 9 ستاد

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش ‌بنیان رییس ‌جمهور خبر از برنامه تجمیع این ستادها داد و اعلام کرد: ابتدا ستادها تجمیع خواهند شد تا تعدادشان به حدود ۹ ستاد کاهش یابد. با ستاد انقلاب فرهنگی هماهنگی‌های لازم انجام شده و پس از آن به دنبال چابک ‌سازی و کاهش نیرو خواهیم بود و در مرحله بعد، برای تقویت ستادها، از حمایت اندیشکده ‌ها و بخش خصوصی استفاده خواهیم کرد.

افشین با اشاره به برنامه ‌های آینده این معاونت، افزود: ستادها باید به سطحی موثر برسند و بخشی از این تغییرات شامل تجمیع در حوزه آب، انرژی و محیط زیست بوده، هرچند تغییرات دیگری نیز در راه است.

وی همچنین از خبرنگاران خواست تا سال آینده درباره وضعیت ستادها از او سؤال کنند و تأکید کرد: این کار، یک شبه نیست. ستادها باید پویا باشند و نقش پیشرو در آینده علم ایفا کنند، این یکی از دغدغه ‌های اصلی من است که بتوانم به آن نظم ساختاری بدهم.

افشین با تاکید بر حمایت تمام قد معاونت علمی از پروژه ها و طرح‌های تحقیقاتی گفت: به طور مثال، یک شرکت خصوصی موفق به توسعه هواپیمای هشت ‌نفره ‌ای شده است که با حمایت معاونت علمی، هفته آینده در نمایشگاه کیش رونمایی خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه تنها در مواردی که دولت ملزم به پرداخت کامل هزینه ‌ها باشد، شرایط خاصی مطرح خواهد شد، افزود: در غیر این صورت، مانعی برای پیشرفت هیچ پروژه ‌ای نخواهیم بود که نشان از عزم معاونت علمی برای حمایت گسترده از نوآوری و پروژه ‌های تحقیقاتی دارد.

طرح جامع هوش مصنوعی ایران؛ نقشه ‌ای برای آینده ‌ای مبتنی بر فناوری‌های نوین

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش ‌بنیان رییس ‌جمهور با اشاره به تصویب طرح جامع هوش مصنوعی در ۱۱ مهرماه از تلاش برای ارزیابی دقیق الزامات و قوانین آن خبر داد و افزود: ما در این مسیر بررسی کرده ‌ایم که جهان در حوزه هوش مصنوعی چه اقداماتی انجام داده است، تا ما نیز بتوانیم در رقابت جهانی سهمی اساسی ایفا کنیم.

افشین به اهمیت جهانی این موضوع اشاره کرد و گفت: مبحث هوش مصنوعی به قدری در سطح بین ‌المللی اهمیت دارد که ایالات متحده قانونی به نام CHIPS Act را به تصویب رسانده است. این قانون، ، بودجه ‌ای بالغ بر ۲۰۰ میلیارد دلار برای پیشرفت‌های نوین از جمله هوش مصنوعی، اختصاص داده است.

وی افزود: تصویب این قانون در آمریکا نشان ‌دهنده اهمیت بی ‌حد و حصر هوش مصنوعی در دنیای امروز است و ما نیز در ایران با تصویب طرح جامع خود، به دنبال بهره ‌برداری از پتانسیل ‌های این فناوری و جایگاه ‌یابی مناسب کشورمان در نقشه فناوری جهانی هستیم.

افشین در این نشست خبری جزئیات طرح جامع هوش مصنوعی ایران را تشریح و بر تمرکز طرح بر سه محور اصلی تأکید کرد. این طرح که به تازگی به تصویب مقامات عالی نظام رسیده است، به دنبال استفاده بهینه از مزیت‌های بومی کشور و تکمیل زیرساخت‌های حیاتی برای پیوستن به رقابت جهانی در زمینه هوش مصنوعی است.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش ‌بنیان رییس ‌جمهور تاکید کرد: نیروی انسانی ایران، به عنوان بزرگترین مزیت کشور، نیاز به توسعه و بهره‌ برداری دارد؛ نیروی انسانی ما در سه لایه اپراتوری، مهندسی و مدیریتی نیازمند سرمایه ‌گذاری و آموزش است تا از استعداد بالقوه جوانان ایرانی به بهترین نحو ممکن استفاده شود.

 مدیریت و بهره‌برداری از داده‌ها؛ خون حیاتی هوش مصنوعی

افشین، بحث داده ‌ها را به عنوان پارامتری حیاتی در این طرح مورد توجه قرار داد و بیان کرد: در حال حاضر داده ‌های عظیمی در کشور، به ویژه از طریق تاکسی ‌های اینترنتی و سکوهای دیجیتال، در دسترس است. باید فرآیند استفاده و جمع ‌آوری این داده ‌ها را تسهیل کنیم.

 وی افزود : در برخی از بخش‌های صنعتی مانند شیمی، پالایشگاه و پتروشیمی، داده ‌ها موجود هستند اما نیاز به جمع ‌آوری و تحلیل دارند. بنابراین تکیه بر تجهیز به سنسورها و فناوری‌های نوین برای جمع ‌آوری کارآمد داده ‌ها امری ضروری است و پس از آن باید قوانینی ایجاد و .اجازه استفاده از «داده ها» داده شود

زیرساخت‌های هوش مصنوعی

افشین در ادامه سخنان خود به بررسی بخش کلیدی دیگری از طرح جامع هوش مصنوعی، یعنی زیرساخت اشاره و تاکید کرد: این بخش به دو مؤلفه اصلی «زیرساخت محاسباتی» و «زیرساخت اصلی» تقسیم می شود. زیرساخت محاسباتی شامل سخت ‌افزارهایی مانند CPU و GPU است. «زیرساخت اصلی» نیز به تولید و طراحی تراشه ‌ها مربوط می‌شود.

پروژه ملی سهند؛ گامی به سوی خودکفایی در تولید تراشه های هوش مصنوعی

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس ‌جمهور به پروژه ملی سهند اشاره کرد و این پروژه را یکی از کلیدی‌ترین عناصر در زمینه توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی در ایران برشمرد و خاطرنشان کرد : این پروژه به تولید سیلیکون به ‌صورت ویفر پرداخته و به ‌ویژه بر تولید ویفرهای هوش مصنوعی با گرید 9 که پیش ‌نیاز تراشه ‌های هوش مصنوعی محسوب می‌شود، تمرکز دارد.

افشین توضیح داد: دستیابی به ویفرهای با کیفیت بالا، به ‌ویژه ویفرهای هوش مصنوعی، مرحله ‌ای اساسی در فرآیند تولید تراشه ‌های پیشرفته است. این ویفرها به ‌عنوان ماده اولیه برای ساخت تراشه ‌های مورد نیاز در سیستم‌های هوش مصنوعی عمل می ‌کنند و کیفیت آن‌ها تأثیر مستقیمی بر عملکرد سیستم ‌های هوش مصنوعی خواهد داشت.

وی ادامه داد: پس از تولید ویفرهای با کیفیت، نیازمند ماشین ‌آلات و تجهیزات مناسب برای تولید تراشه ‌های هوش مصنوعی نیز هستیم. این مرحله از تولید نیز به خودی خود نیازمند سرمایه ‌گذاری کلان و تکنولوژی ‌های پیشرفته است.

 .به گفته افشین، برای رسیدن به زیرساخت عمیق مدنظر و برآورده کردن نیازهای روزافزون در این زمینه، باید گام‌های جدی و هزینه‌ بر برداشته شود.مسیر دستیابی به این اهداف زمان‌بر است و به تدوین یک استراتژی جامع نیاز دارد.

ایجاد شهر میکرو الکترونیک؛ هدفی استراتژیک

افشین تصریح کرد: آرزو و هدف اصلی  من در این دوره از سکانداری معاونت، ایجاد شهر میکرو الکترونیک در ایران است .

راه اندازی نخستین مزرعه  GPUبا حمایت معاونت علمی

وی از ایجاد نخستین دیتا سنتر و مزرعه جی پی یو در اوایل سال ۱۴۰۴ خبر داد و گفت: این اقدام به‌عنوان یک گام اساسی در جهت تقویت زیرساخت‌های هوش مصنوعی در کشور به شمار می‌رود و نشان‌دهنده عزم جدی برای فراهم آوردن بستر لازم برای توسعه فناوری‌های پیشرفته است این تجهیز می‌تواند موانع زیرساختی که تاکنون پیشرفت‌های ما را متوقف کرده بود، برطرف کند

افشین تصریح کرد: تاکنون به هیچ یک از شرکت‌هایی که درخواست جی پی یو داشتند پاسخ مثبت ندادیم و تمرکز ما بر ایجاد یک معماری مشخص در زمینه استفاده و توسعه GPUها است؛ ما به دنبال تعیین یک چارچوب منسجم هستیم تا سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بتوانند با اطمینان در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند.

معاون علمی رئیس جمهور در ادامه به چرایی و چگونگی انقلاب صنعتی هوش مصنوعی در آینده نزدیک پرداخت و تأکید کرد: در دوران انقلاب‌های صنعتی اول و دوم، قدرت و نفوذ تنها در دستان ثروتمندان بود؛ اما در این عصر جدید، “دیگر پول معنا ندارد؛ بلکه یک معماری بهینه و درست فکرشده، کارساز است.”

وی به برگزاری جلسات با شرکت‌های مختلفی که در زمینه هوش مصنوعی فعالیت دارند اشاره کرد و اضافه کرد: در این جلسات ما از اعطای گرنت 50 درصدی معاونت برای پیشبرد پروژه‌های آنها خبر دادیم؛ با این حال، خواسته اصلی آنان تامین زیرساخت است، نه پول.

طراحی سیستم عامل ملی هوش مصنوعی با الگوریتم‌های بومی به عنوان دستاوردی جدید

افشین در ادامه، بخش چهارم طرح جامع هوش مصنوعی را “سیستم عامل” خواند و گفت: الگوریتم‌های موجود که می‌تواند یادگیری عمیق ایجاد کند، درحال حاضر الگوریتم‌هایی مانند OPEN AI و GOOGLE و ... هستند ؛ اما خوب است که خودمان نیز در این زمینه گام‌هایی برداریم. برای این منظور، یک دانشگاه کشور را به عنوان محور قرار دادیم که سیستم عامل ملی هوش مصنوعی را ایجاد کنیم.

معاون علمی رئیس جمهور اشاره کرد: از مهرماه کار بر روی سکوها و سیستم‌عامل‌ها آغاز شد و پیش‌بینی می‌شود که نسخه آزمایشی در شش ماه آینده ارائه شود و یک سال بعد، نسخه کامل عرضه شود و پس از ارائه تمام حمایت های معاونت بر روی توسعه این سکو وسیستم عامل ایرانی انجام خواهد شد.

وی ادامه داد: در حال حاضر یک تیم 70 نفری به نام کشور در حال فعالیت بر روی این پروژه هستند.

دستیار هوش مصنوعی؛ انقلاب جدید در تصمیم‌گیری‌های ریاست جمهوری کشور

معاون علمی رئیس‌جمهور از تدوین دستیار هوش مصنوعی برای آقای رئیس‌جمهور، معاونین رییس جمهور و وزرای دولت خبر داد و اعلام کرد: این دستیار در تمامی حوزه‌ها به‌روز می‌شود و قادر است در صورت نیاز به مدلسازی، این کار را نیز انجام دهد. این دستیار به عنوان همکار نزدیک رئیس‌جمهور عمل خواهد کرد و نظرات کارشناسی را به سرعت فراهم می‌کند.

افشین همچنین بیان کرد : این پروژه برای هر یک از وزرا و معاونین رییس جمهور نیز تدوین خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود که تا شش ماه آینده به دست مسئولین مربوطه برسد.

وی این اقدام را نقطه شروعی خوب برای بهره‌برداری از ابزارهای هوش مصنوعی در کشور دانست و تاکید کرد: همزمان با آغاز هفته پژوهش، پروژه نهایی‌ دستیار هوش مصنوعی با همکاری دانشگاه‌ها انجام خواهد شد.

افزایش آگاهی عمومی درباره هوش مصنوعی با تولید پادکست‌های آموزشی

وی با اشاره به چالش‌های فعلی در زمینه هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: مشکلی که با هوش مصنوعی داریم این است که میزان اطلاعاتی که افراد از اهمیت آن دارند، از عمق اطلاعات آن اطلاعی ندارند. به همین منظور برای تولید پادکست و محتوای صوتی برنامه ریزی شده تا به آگاهی عمومی در این زمینه کمک کند.

ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان، کلید پویایی و پیشرفت اقتصاد دانش‌بنیان

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس‌جمهور، ارزیابی جامع شرکت‌های دانش‌بنیان را مهم‌ترین وظیفه معاونت علمی دانست و گفت: اعتبار این معاونت به کیفیت و کارایی شرکت‌های دانش‌بنیان است. ما تلاش کرده‌ایم با برگزاری جلسات مختلف با کارگزاران و معاونان، برخی ساختارها را اصلاح کنیم؛ اگرچه به معنای نقص گذشته نیست، اما باید همواره پویا و به‌روز باشیم.

وی همچنین با اشاره به سیر نزولی برخی شرکت‌های دانش‌بنیان در دوره‌های آینده، تصریح کرد: علت این کاهش، این است که ما به جای تمرکز بر شرکت‌ها، باید بر روی محصولات دانش‌بنیان کار کنیم. به عنوان مثال، محصولی که در سال ۱۳۹۰ به دلیل داشتن فناوری ویژه، دانش‌بنیان شناخته می‌شد، ممکن است در سال ۱۴۰۰ به دلیل عادی شدن و فقدان نوآوری دیگر نتواند عنوان دانش بنیانی را حفظ کند.

افشین ضمن اشاره به اینکه شرکت‌هایی که محصولاتشان تکنولوژی جدیدی ندارند یا به یک محصول خاص وابسته‌اند، از چرخه ارزیابی حذف خواهند شد، بیان کرد: تکنولوژی زمانی معتبر است که در دست یک یا دو شرکت باشد، اما اگر تعداد زیادی آن را به دست آورند، دیگر نمی‌توان از آن به عنوان یک تکنولوژی منحصربه‌فرد یاد کرد.

 تمرکز بر تجمیع و پویایی شرکت‌های دانش‌بنیان

افشین با اشاره به اینکه تجمیع و کیفیت شرکت‌های دانش‌بنیان از تعداد آنها مهم‌تر است؛ گفت: امروز به طور دقیق حدود ۱۳ هزار شرکت دانش‌بنیان داریم، اما تنها هشت هزار از این شرکت‌ها در لبه دانش در حال فعالیت هستند و ممکن است در 10 سال آینده برخی از آنها حذف شوند.

وی با اشاره به اهمیت پایش مداوم شرکت‌های دانش‌بنیان، خاطرنشان کرد: تلاش می‌کنیم که این پایش به‌طور دائمی انجام شود تا بتوانیم گام‌های مؤثری برداریم. طبق قانون، هر دو سال یک بار شرکت‌ها باید مورد ارزیابی قرار گیرند و سپس بعد سه سال تمدید مجدد انجام ‌شود تا شرکت‌ها مرز دانش را ادامه دهند و در وضعیت ایست قرار نگیرند.

افشین افزود: شرکت‌های دانش‌بنیان باید پویا و در حال پیشرفت باشند؛ ریزش و رویش شرکت‌ها امری طبیعی است و نباید نگران آن بود. نگرانی اصلی باید این باشد که آیا محصولی که پنج سال پیش دانش‌بنیان شناخته شده، امروز نیز به همین عنوان می‌تواند ادامه یابد یا خیر.

تازه‌ترین رویدادهای دانش‌بنیان؛ آغاز دورانی نو با طرحی مدون

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور در ادامه اظهارات خود تاکید کرد: برگزاری رویدادها، همایش ها  و بازدیدها مشروط به داشتن خروجی مشخص است.

وی افزود: ما از ماه آینده یک سری رویداد را به شیوه‌ای جدید و به صورت گسترده برگزار خواهیم کرد و سعی می‌کنیم این انگیزه و شبکه های دانش‌بنیان را فعال کنیم و با طرحی مشخص وارد این عرصه خواهیم شد.

افشین بر اهمیت خروجی و نتایج مثبت این رویدادها تأکید و خاطرنشان کرد: در طراحی و برنامه‌ریزی‌های جدید، تلاش می‌شود تا موارد مورد نیاز به خوبی شناسایی و پیاده‌سازی شوند.

راهکارهای نوین معاونت علمی برای توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، همچنین به برنامه هفتم توسعه کشور اشاره و اعلام کرد: براساس این برنامه، کشور موظف است طی پنج سال آینده تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان را به ۳۰ هزار مورد برساند. برای تحقق این هدف، باید بر روی چشمه‌ای که می‌تواند ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان را تقویت کند، تمرکز داشته باشیم. این چشمه در نیروهای جوان ما و در دانشگاه‌ها وجود دارد و ما برنامه‌ای مفصل در این راستا داریم.

افشین بر اهمیت وجود نیروی انسانی جوان و متخصص به عنوان پارامتر اصلی در شکل‌گیری و رشد شرکت‌های دانش‌بنیان تأکید کرد و گفت: ما در پی این هستیم که با شناسایی و حمایت از استعدادهای جوان، محیطی مناسب برای شکوفایی ایده‌ها ایجاد کنیم و به این ترتیب، خط مشی توسعه‌ای کشور را به پیش ببریم.

وی در ادامه توضیحات خود به اهمیت تقویت دانشگاه‌ها و پیوند آن‌ها با صنعت و بازار تأکید کرد و گفت: پس از تقویت دانشگاه‌ها، وظیفه ما است که با برگزاری رویدادهای هدفمند، درخواست‌ها را با اقلام راهبردی کشور متصل کنیم. ما در این راستا تلاش کرده‌ایم با محوریت بنیاد علم و بنیاد نخبگان، چشمه‌های اصلی دانش‌بنیان‌ها را تقویت کنیم.

افشین با بیان اینکه کیفیت از اولویت‌های اساسی است، افزود: ما به تجمیع شرکت‌های دانش‌بنیان نگاه می‌کنیم، نه صرفاً افزایش تعداد آن‌ها پس از پنج سال. مهم این است که چشمه‌ها تنها راکد نمانند و جریانی فعال ایجاد شود که ورودی و خروجی مشخص داشته باشد.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور بر پویایی اکوسیستم دانش‌بنیان‌ها تأکید کرد و گفت: این اکوسیستم باید فضایی باشد که ورودی و خروجی معین داشته باشد. معاونت علمی خود تولیدکننده شرکت دانش‌بنیان نیست، بلکه مهم‌ترین کار ما در این اکوسیستم ایجاد انگیزه و امید است.

افشین همچینن نقش رسانه‌ها را حیاتی دانست و گفت: مهم است که سرمایه‌گذاران اعتماد کنند و بدانند که دولت و حاکمیت، کیفیت محصولاتشان را تضمین کرده و حمایت‌های لازم را انجام می‌دهد. اعتماد به نفس و انگیزه، مهم‌ترین رکن موفقیت در این مسیر است.

بررسی زنجیره‌های تولید و نقش شرکت‌های دانش‌بنیان

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور به بررسی زنجیره‌های تولید در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره کرد و اظهار داشت: هدف ما ایجاد زنجیره‌ای است که بتوانیم کارهای بزرگ را به ثمر برسانیم. بر اساس ماده 99 قانون برنامه، ما موظف به ایجاد زنجیره‌های تولید، جلوگیری از خام‌فروشی و افزایش تولید هستیم. اما وقتی صحبت از زنجیره تولید می‌شود، پرسش این است که شرکت‌های دانش‌بنیان ما کجا هستند؟ واقعیت این است که به دلیل فعالیت تخصصی این شرکت‌ها، شناسایی آن‌ها دشوار است.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور، خاطرنشان کرد: برای تحقق زنجیره تولید، نیاز داریم تا هلدینگ‌های بزرگ به عنوان مجری عمل کنند. در ادامه این زنجیره، شرکت‌هایی به عنوان توسعه‌دهنده وجود دارند و زیرمجموعه این شرکت‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان فعالیت می‌کنند. ما در حال تدوین این برنامه هستیم و نزدیک به شش جلسه روی این موضوع وقت گذاشته‌ایم.

وی افزود: اگر این زنجیره به واقعیت تبدیل شود، قسمت اول آن به شرکت‌های پیشران توسعه اختصاص خواهد یافت و در مراحل بعد، شرکت‌های توسعه‌دهنده و سپس شرکت‌های بزرگ دانش‌بنیان قرار خواهند گرفت. در این زنجیره، هر نیازی که وجود داشته باشد، شناسایی خواهد شد و شرکت‌های دانش‌بنیان به تنهایی توانایی ایجاد کنسرسیوم را ندارند.

افشین تأکید کرد: از دید ما، شرکت‌های بزرگ به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که بتوانند با تعداد زیادی از شرکت‌های دانش‌بنیان ارتباط برقرار کنند و غزال‌های دانش‌بنیان نیز در همین ساختار قرار می‌گیرند.

ادامه دارد....

***
بنیاد ملی نخبگان در شبکه‌های اجتماعی:

بله: @bmnirann
تلگرام: https://t.me/ir_bmn