محققان دانشگاه صنعتی شریف با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حسگری برای تشخیص سلولهای سرطانی در آزمایشهای تشخیص طبی و مراکز تحقیقاتی طراحی کردند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان؛ تشخیص نادرست یا دیرهنگام سرطان، بلای جان بخش قابل توجهی از بیماران شده است و هدف از انجام این پژوهش ارائه روشی ساده، حساس، دقیق و ارزان قیمت است تا بتوان فعالیت آنزیم تلومراز به عنوان نشانگر انتخابی سرطان را تعیین کرد.
این پژوهش در قالب حمایت از یک پروژه پسا دکتری انجام و این حسگر ساخته شد. تشخیص زود هنگام سرطان اهمیت بسیاری برای بیمار دارد. در مراحل اولیه تشخیص بیماری پاسخ به درمان بهتر است و با این حسگر میتوان در این مسیر قرار گرفت.
الهه کاظمی رحمت آبادی درباره این محصول گفت: از فناوری نانو برای تولید این بایو سنسور استفاده کردیم. استفاده برای تشخیص انواع سرطانها یکی از مزیتهای آن است. در این روش ما روی نمونه سلول افراد کار کردیم و میزان آنزیم تلومراز را اندازه گرفتیمو سطح بالای این آنزیم نشان دهنده وجود سرطان است.
بر اساس این گزارش، سرطان دومين دليل مرگ و مير در سراسر جهان تا اواخر قرن گذشته شناخته شد. در سال 2004، بیش از 4 ميليون نفر در سراسر جهان در اثر ابتلا به بيماری سرطان جان خود را از دست دادند که پيش بينی میشود اين رقم تا سال 2030 به 12 ميليون نفر برسد. 30 درصد از کسانی که از ابتلا به سرطان جان خود را از دست دادهاند در صورت تشخيص بيماری در مراحل اوليه شانس نجات و زنده ماندن داشتند. از آنجايی که سرطان از سلولهای بدن خود شخص نشات میگيرد که درون بافت رشد کرده و به تومور تبديل میشوند، سيستم ايمنی بدن قادر به تشخيص آن نیست و با آن مقابله نمیکند. علاوه بر اين به جهت شباهت بين بافت سرطانی و بافت سالم تشخيص و درمان اين بيماری با پيچيدگیهای زيادی همراه است.
روشی نوآورانه و کارآمدتر از روشهای پیشین تشخیص سرطان
در حال حاضر تشخيص باليني سرطان متکي بر تکنيکهاي تصوير برداري و يا بررسي ریختشناسی سلولها (سيتولوژي) و بافتهاي (هيستولوژي) مشکوک به بيماري انجام میشود. تکنيکهاي تصوير برداري به کار رفته براي تشخيص سرطان مانند اشعه ايکس، ماموگرافي، توموگرافي کامپيوتري (CT)، تصويربرداري رزونانس مغناطيسي (MRI)، آندوسکوپي و سونوگرافي حساسيت کمي دارند و توانايي آنها در تمايز قائل شدن بين ضايعات خوش خيم و بدخيم محدود است
يک روش مفيد و اميدبخش براي تشخيص زودهنگام سرطان، شناسايي و تشخيص موادي در خون و ساير سيالات بدن است که به دليل وجود تومور در بدن ظاهر ميشوند. اين مواد که نشانگر ناميده ميشوند ميتواند پروتئينها، کربوهيدراتها و يا نوکلئيک اسيدهايي باشند که در اثر سرطاني شدن سلولهابه وجود ميآيند. اندازهگيري سطح غلظتي نشانگر در بزاق، خون، ادرار يا مدفوع تشخيص بيماري در مراحل اوليه، تخمين خطر بازگشت بيماري و همچنين پيگيري درمان را امکانپذير میکند. ارائه روشي ساده، حساس، صحيح و دقيق براي اندازهگيري تشخیص بیماری از روی نشانهها، از اهميت زيادي برخوردار است و ميتواند به تشخيص زودهنگام سرطان کمک کند.