شالچی با اشاره به تغییرات سریع اجتماعی در ایران و تأثیر آن بر پژوهشهای علوم اجتماعی گفت: نگاههای سادهسازیشده به واقعیتهای چندلایه جامعه ایرانی، پژوهشها را از کارکرد واقعی خود دور کرده است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان، نشست اندیشمندان و استادان علوم انسانی و اجتماعی با موضوع «بحران ناکارآمدی علوم انسانی و اجتماعی»با حضور بیش از ۳۰ نفر از استادان برجسته علوم انسانی و اجتماعی به میزبانی بنیاد ملی نخبگان و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در محل موسسه برگزار شد.
در این نشست، وحید شالچی، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم به بررسی مسائل و چالشهای حوزه علوم انسانی و اجتماعی پرداخت با تأکید بر اهمیت کارآمدی علمی و اجتماعی این رشتهها، گفت: علوم انسانی و اجتماعی نیازمند تحولاتی اساسی برای تطبیق با نیازهای جامعه ایرانی است.
شالچی در این نشست به مشکلات ساختاری و غیرساختاری در پیوند پژوهشهای علوم انسانی با عمل اجتماعی اشاره کرد و اظهار داشت: یکی از چالشهای اساسی ما عدم توجه و وجود نگاه بینرشتهای است، درحالیکه مسائل اجتماعی دارای ابعاد مختلفی هستند و نیازمند همکاری اقتصاددانان، جامعهشناسان و متخصصان دیگر حوزهها است.
محدودیت منابع و زمان برای پژوهشهای علوم انسانی/ تأثیر تغییرات اجتماعی بر پژوهشهای علوم اجتماعی
وی همچنین به تأثیر محدودیت منابع و زمان کوتاه انجام پژوهشها اشاره کرد و افزود: برای حل مسائل عمیق و پیچیده جامعه ایرانی، نیازمند پژوهشهای گسترده و زمانبر هستیم. اما معمولاً از پژوهشگران انتظار داریم مسائل طولانیمدت را در بازههای زمانی کوتاه حل کنند، که این امر کارآمدی نتایج را کاهش میدهد.
نگاههای سادهسازیشده به واقعیتهای چندلایه جامعه ایرانی
شالچی با اشاره به تغییرات سریع اجتماعی در ایران و تأثیر آن بر پژوهشهای علوم اجتماعی گفت: جامعه ایرانی به دلیل تنوع فرهنگی و پیچیدگیهای تاریخی خود نیازمند پژوهشهایی است که بتوانند این تحولات را بهدرستی تبیین کنند. متأسفانه، نگاههای سادهسازیشده به واقعیتهای چندلایه جامعه ایرانی، پژوهشها را از کارکرد واقعی خود دور کرده است.
بحران علوم اجتماعی در سطح جهانی/ مشکلات درک سنت در جامعه ایرانی
وی در ادامه با اشاره به نقش علوم اجتماعی در جهان امروز بیان کرد: بحران علوم اجتماعی در دنیا نیز موضوعی جدی است. برخی معتقدند نقش اصلی این علوم، کمک به فهم متقابل و ایجاد ارتباط میان بخشهای مختلف جامعه است، نه صرفاً حل مسائل اجرایی مانند کاهش جرایم یا سیاستگذاریهای خرد.
با رویکردی محافظهکارانه مانع از تغییرات ضروری میشویم
شالچی به نقش سنت در علوم انسانی و اجتماعی اشاره و تصریح کرد: سنت در جامعه ایرانی بهدرستی درک نشده است. ما یا سنت را بهعنوان مانعی در برابر توسعه میبینیم، یا با رویکردی محافظهکارانه مانع از تغییرات ضروری میشویم. این نگاهها باعث شده که نتوانیم از ظرفیتهای پویای سنت برای توسعه اجتماعی بهرهمند شویم.
پیوند ناکافی علوم اجتماعی با سایر حوزهها
وی با بررسی نقش میدان علم در تعامل با سایر میدانهای اجتماعی گفت: یکی از مشکلات اساسی علوم اجتماعی در ایران، نداشتن پیوند مؤثر و درعینحال حفظ استقلال نسبی در ارتباط با سایر حوزهها، مانند اقتصاد، سیاست و فرهنگ است. این عدم پیوند و استقلال باعث شده که میدان علم در ایران نتواند بهطور مؤثر در توسعه اجتماعی نقشآفرینی کند.
شایان ذکر است، این نشست با حضور بیش از ۳۰ نفر از استادان برجسته علوم انسانی و اجتماعی برگزار شد و هر یک از اساتید به بیان نظرات و پیشنهادات خود پرداختند و مقرر شد جلسات تکمیلی برای بررسی دقیقتر موضوعات مطرح شده، برگزار شود.
**
بنیاد ملی نخبگان در شبکههای اجتماعی:
بله: @bmnirann
تلگرام: https://t.me/ir_bmn