با توجه به ظرفیتهای موجود در کشور و لزوم بهرهگیری بهینه از آنها برای رشد اقتصادی پایدار، نقشآفرینی نخبگان در حوزههای مرتبط با اقتصاد یکی از موضوعات اساسی امروز کشور است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان؛ نقشآفرینی بهینه نخبگان در حوزههای مورد نیاز یکی از موضوعات اساسی کشور در همۀ بخشها است چراکه این مهم میتواند توسعه و تعالی و البته بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی را حاصل کند.
یکی از حوزههای مورد تأکید در این موضوع، اقتصاد است که به عنوان زیربنای بسیاری از مشکلات و چالشهای کشور از آن یاد میشود.
در همین رابطه و در قالب گفتوگو با برخی از نمایندگان مجلسشورایاسلامی، موضوع اهمیت حضور نخبگان در حوزههای مرتبط با اقتصاد را مورد بررسی قرار دادهایم:
علیرضا ابراهیمی؛ عضو کمیسیون فرهنگی مجلسشورایاسلامی با بیان اینکه کشور برای رسیدن به جایگاه مطلوب، چارهای جز تمرکز بر ظرفیتهای درونی ندارد، میگوید: حرکت حول منابع بومی و داشتههای درونی و همچنین بهکارگیری پتانسیل درونی از ارکان اصلی توسعهپایدار بر مبنای اقتصاد مقاومتی است.
وی با اشاره به لزوم نقشآفرینی جامعۀ نخبگانی در اقتصاد، میافزاید: برای رسیدن به اقتصاد دانشبنیان نیاز است در وهله اول مردم، دولت، مجلس و همه نهادها و دستگاههای دیگر به نظام اقتصادی تعریفشده باور داشته باشند و همه تلاش خود را برای تحقق اهداف آن بهکار گیرند. در تفکر دانشبنیان و بر طبق اصول اقتصاد مقاومتی میتوان با حصول دانشفنی به جای خامفروشی، نفت را به فرآوردههای متعدد با ارزشافزوده بالا تبدیل کرد و از این دالان وارد بازار تجارت جهانی شد.
نماینده مردم رامیان و آزادشهر در مجلس شورای اسلامی، نیازسنجی را اولین گام چرخه تبدیل علم به ثروت قلمداد و تصریح میکند: تبدیل یافتههای محققان و دانشگاهیان به تولید و محصول بازارمحور و در نهایت حصول ثروت از منبع فروش آن، یکی از راههای مورد وثوق در اقتصاد است که این امر مستلزم ظرفیتسازی نخبگانی، نخبهپروری، بهروزرسانی و علمیکردن اقتصاد است. از سوی دیگر باید دانست در دنیای امروز، رشد علمی بدون نگاه اقتصادی نمیتواند در روند حرکتی جامعه به سمت توسعه و پیشرفت، اثرگذار باشد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس تأکید میکند: در هر شاخه و رشتهای از علم که نگاه اقتصادی وجود داشت، محققان علاوه بر رشد علمی، به دانشفنی هم دست یافتند و توانستند از راه تبدیل آن به ثروت هم کشور را به سمت خودکفایی سوق دهند و هم اقتصادی پایدار و مبتنی بر دانش ایجاد کنند. فناوری هستهای، برخی از گرایشهای علومپزشکی مانند سلولهای بنیادین و همچنین هوا-فضا و صنایع موشکی بهترین نمونهها از این دست هستند. این تفکر صحیح باید به همه زمینههای تحقیقاتی در همه رشتهها تسری پیدا کند.
وی یادآور میشود: در طول سالهای گذشته و بر اساس مقتضیات هر زمان، قوانین متعددی در حوزه اقتصاد دانشبنیان به صورت طرح و با لایحه به تصویب مجلس رسیده است و همین موضوع سبب شده است کشور با انباشت قانون در این حوزه روبرو باشد که نهتنها تسهیلگر مسیر نیست بلکه در برخی موارد حتی مانع حرکت است.
حسن خستهبند؛ عضو کمیسیون عمران مجلسشورایاسلامی، نگاه جدید به داشتههای کشور و استفاده از مزیتهای موجود را اقدامی مهم در بکارگیری نخبگان در حوزههای اقتصادی میداند و معتقد است: تقویت زیرساختهای موجود برای استفاده از دریای جنوب و شمال، زمینهساز ورود فناوریهای داخلی و خارجی و تزریق آن به بخشهای ساحلی کشور است که همین موضوع میتواند آیندۀ اقتصادی کشور را تا حد بالایی تضمین کند. به عنوان نمونه، مناطق آزاد، یکی از بهترین محلهای برای توسعۀ فناوری دریایی و ایجاد شرکتهای دانشبنیان با محوریت صنایع دریایی هستند؛ این مناطق به دلیل برخورداری از شرایط خاص، استعداد بیشتری در ایجاد و افزایش همکاریهای بینالمللی در زمینههای مختلف خاصه عرصههای فناوری دارند.
نماینده مردم بندرانزلی در مجلسشورایاسلامی اضافه میکند: افزایش مشارکت و ایجاد زیرساختهای سختافزاری و اجتماعی لازم، مناطق آزاد را به محلی مناسب برای جذب سرمایهگذار خارجی تبدیل میکند که همین موضوع سبب میشود بهتدریج سرمایۀ لازم برای عملیاتیشده ایدهها و طرحهای نخبگانی فراهم شود.
وی استانداردسازی و تجاریسازی محصولات دانشبنیان را یکی از ملزومات امروز کشور برشمرده و میافزاید: دستیابی به فناوریروز میتواند سهم کشور را از تجارت و اقتصاد آبهای آزاد جهان مخصوصاً دریاهای شمال و جنوب کشور افزایش دهد؛ البته به شرطی که در بازارسازیهای بینالمللی با تأکید بر کشورهای همسایه، نیز اقدامات اساسی و دانشبنیانی صورت گیرد. تولید انبوه محصولات دانشبنیان و ارائه خدمات فناورانه به جامعه، علاوه بر حصول ارزشافزوده و ثروتآفرینی، نقش مهمی در اشتغالزایی پایدار ایفا میکند.
محمدباسط درازهی؛ عضو کمیسیون آموزشوتحقیقات مجلسشورایاسلامی بر لزوم تبدیل علم به ثروت تأکید میکند و میگوید: تبدیل دستاودرهای علمی به فناوری و در نهایت ثروت یکی از ملزومات کشور برای پیشرفت و توسعه است که در برخی حوزهها مانند ICT خوشبختانه نتایج خوبی حاصل شده است؛ بخش زیادی از این موفقیت به دلیل رویکرد، برنامهریزی و اقدامات مناسب و منطقی معاونت علمیوفناوری ریاستجمهوری است.
نمایندۀ مردم سراوان در مجلسشورایاسلامی با اشاره به لزوم توجه به مقتضیات و مزیتهای بومی هر منطقه و استان، بر لزوم تعریف آنها در قالب پروژههای تحقیقاتی و دانشگاهی تأکید دارد و معتقد است: مشکلاتی کنونی و آیندۀ کشور باید با تزریق ایدهها و فعالیتهای نخبگانی مرتفع شود تا کشور بتواند آیندهای درخشانتر داشته باشد.
وی در پایان بیان میکند: نخبگان و مستعدانبرتر باید از طریق عملیاتیکردن ایدهها و اندیشههای خود، سهم بالایی در تولید ناخالص ملی داشته باشند. برای رسیدن به این هدف، اولین گام افزیش مهارت و توانمندی آنان در ابعاد عملیاتی است. این روند نهتنها بهتدریج این افراد را از حمایت بینیاز میکند بلکه سبب میشود با ایجاد کسبوکارها و شرکتهای دانشبنیان توسط آنان، اشتغال و اقتصاد کشور نیز ساماندهی شود.